چرا در اربعین راهپیمایی میکنند؟ + اهمیت و پیام اربعین چیست؟
زمان مطالعه: 10 دقیقه
اشتراک گذاری:
مرداد 26, 1404

این حرکت عظیم، صرفاً یک سفر زیارتی ساده نیست؛ بلکه پدیدهای چندوجهی با ریشههای عمیق تاریخی، اعتقادی، فردی و اجتماعی است. برای درک بهتر این موضوع، باید به لایههای مختلف آن نگاهی بیندازیم و فلسفهی نهفته در پس هر قدم زائران را بکاویم.
نگاهی به تاریخچه پیادهروی اربعین
برای فهم دلیل راهپیمایی اربعین، باید به اولین اربعین پس از واقعه عاشورا در سال ۶۱ هجری بازگردیم. بر اساس روایات تاریخی معتبر، دو رویداد مهم در این روز رخ داد که سنگ بنای این حرکت عظیم را گذاشت:
- زیارت اولین زائر: جابر بن عبدالله انصاری، از یاران کهنسال پیامبر اسلام (ص)، به عنوان اولین زائر، با پای پیاده خود را از مدینه به کربلا رساند تا مزار امام حسین (ع) و یارانش را زیارت کند. این اقدام نمادین، اولین گام برای زنده نگه داشتن یاد و پیام عاشورا بود.
- بازگشت کاروان اسرا: همچنین گفته میشود که کاروان اسرای کربلا، پس از تحمل سختیهای فراوان در شام، در مسیر بازگشت به مدینه، در روز اربعین به کربلا رسیدند و برای اولین بار پس از آن فاجعه، بر مزار عزیزان خود به سوگواری پرداختند.
این دو رویداد، اربعین را به روزی برای تجدید پیمان با آرمانهای امام حسین (ع) و یادآوری مظلومیت اهل بیت ایشان تبدیل کرد. پیادهروی به سوی کربلا، در واقع حرکتی نمادین برای همراهی با اولین زائران و همدردی با کاروان داغدیده کربلاست.
چرا اربعین اهمیت دارد؟ دلایل فردی و معنوی
فراتر از ریشههای تاریخی، دلایل عمیق فردی و معنوی، انگیزه اصلی میلیونها زائر برای شرکت در این راهپیمایی است.
تجلی عشق و ارادت
مهمترین و اصلیترین دلیل این سفر، ابراز عشق و ارادت خالصانه به امام حسین (ع) است. کسی که به عنوان نماد آزادگی، ایثار و مقاومت در برابر ظلم شناخته میشود. زائران با هر قدمی که برمیدارند، این عشق را در وجود خود حس کرده و ارادت خود را به امامی که جان خود را برای زنده نگه داشتن دین و انسانیت فدا کرد، نشان میدهند.
سفری برای خودسازی و تزکیه نفس
پیادهروی اربعین چطور است؟ این سوالی است که بسیاری میپرسند. این سفر، یک اردوی بزرگ خودسازی است. تحمل سختیهای مسیر، دوری از تعلقات دنیوی، همراهی با دیگران و تمرکز بر یک هدف معنوی، فرصتی بینظیر برای تفکر، توبه و پالایش روح فراهم میکند. بسیاری از زائران، این سفر را نقطه عطفی در زندگی خود میدانند که باعث تحولات درونی عمیقی در آنها شده است.
امید به شفاعت و برآورده شدن حاجات
در فرهنگ اسلامی، توسل به اولیای الهی جایگاه ویژهای دارد. زائران با حضور در این گردهمایی عظیم و با واسطه قرار دادن امام حسین (ع) نزد خداوند، امید به برآورده شدن دعاها و بخشش گناهان خود دارند. این امید، نیروی محرکهای است که سختیهای راه را برایشان آسان میکند.
پیام اربعین چیست؟ ابعاد اجتماعی و جهانی
راهپیمایی اربعین تنها یک حرکت فردی نیست، بلکه یک مانور عظیم اجتماعی با پیامهای قدرتمند برای جهان است.
نمایش وحدت و همبستگی
یکی از شگفتانگیزترین جنبههای اربعین، وحدت بینظیر انسانها از هر رنگ، نژاد، ملیت و حتی مذهب است. در این مسیر، مرزها بیمعنا میشوند. شیعه و سنی، مسلمان و حتی پیروان ادیان دیگر مانند مسیحیت و ایزدی، همگی در کنار هم قدم برمیدارند و یک هدف مشترک را دنبال میکنند. این همبستگی، تصویری کوچک از یک جامعه آرمانی است که بر پایه احترام و برادری بنا شده است.
فرهنگ بیبدیل ایثار و خدمترسانی
در طول مسیر پیادهروی، هزاران ایستگاه خدماتی مردمی به نام “موکب” برپا میشود. مردم عراق، به ویژه ساکنان شهرهای مسیر، با هر آنچه در توان دارند، از زائران پذیرایی میکنند. از فراهم کردن غذا و نوشیدنی گرفته تا محل استراحت و حتی ماساژ دادن پاهای خسته زائران. این حجم از مهماننوازی و ایثار که کاملاً داوطلبانه و بدون هیچ چشمداشتی صورت میگیرد، در هیچ کجای دنیا نمونه مشابهی ندارد و پیامآور صلح، دوستی و انسانیت است.
فریادی علیه ظلم و بیعدالتی
دلیل بزرگداشت اربعین حسینی چیست؟ اربعین، زنده نگه داشتن پیام اصلی قیام عاشورا یعنی «هیهات منا الذلة» (هرگز زیر بار ذلت نمیرویم) است. این راهپیمایی میلیونی، یک بیانیه جهانی علیه هرگونه ظلم، ستم و استکبار است. این حرکت نشان میدهد که تفکر حسینی پس از قرنها همچنان زنده است و الهامبخش ملتهای آزاده برای مقابله با بیعدالتی در سراسر جهان است.
سوالات متداول
اربعین ۱۴۰۵ چه زمانی است؟
اربعین، بیستم ماه صفر در تقویم هجری قمری است که دقیقاً چهل روز پس از روز عاشورا (دهم محرم) میباشد. اربعین سال ۱۴۰۵ مصادف با روز سهشنبه، ۱۴ مرداد ماه و برابر با ۲۰ صفر سال ۱۴۴۸ هجری قمری خواهد بود
چرا به آن اربعین میگویند؟
کلمه “اربعین” در زبان عربی به معنای “چهلم” است و به چهلمین روز شهادت امام حسین (ع) اشاره دارد. در فرهنگ اسلامی، برگزاری مراسم در روز چهلم درگذشتگان برای گرامیداشت یاد آنها مرسوم است.
آیا پیادهروی اربعین در گذشته هم وجود داشته است؟
بله، این سنت از دیرباز در میان شیعیان رایج بوده اما در دورههایی مانند حکومت صدام در عراق، با محدودیتهای شدیدی مواجه شد. پس از سقوط او، این حرکت دوباره احیا شد و هر سال باشکوهتر از قبل برگزار میشود.
جمعبندی
پاسخ به این سوال که چرا اربعین پیادهروی میکنند، در یک جمله خلاصه نمیشود. راهپیمایی اربعین ترکیبی است از:
- ادای احترام تاریخی: به اولین زائران کربلا و یادآوری مصائب اهل بیت.
- انگیزه فردی: برای ابراز عشق، خودسازی، و طلب نیازهای معنوی.
- پیام اجتماعی: نمایش وحدت، برادری، ایثار و مقاومت در برابر ظلم.
این حرکت عظیم، فراتر از یک آیین مذهبی، یک پدیده فرهنگی و انسانی است که هر سال، پیام صلح، آزادگی و معنویت را به گوش جهانیان میرساند. سفری که با قدمهای جسمانی آغاز میشود اما در نهایت، این روح و قلب زائر است که مسیر تحول و نزدیکی به ارزشهای والای انسانی را طی میکند.